ئەکادیمیا قوتابی

Full and Reduced Relative Clauses

نێمچە رستێن پەیوەندیێن تمام و کێمکری

ئەڤ جێناڤە (Who, Which, That) تێنە بکارئینان بو پێکڤە گرێدانا دوو رستا و دبێژنێ جێناڤێن لێکدەر (relative pronouns)

(Who) بو مروڤان دهێتە بکارئینان و (Which) بو تشتان تێتە بکارئینان و (That) بو هەردووکان (تشتا و مروڤان) تێتە بکارئینان

تێبینی:

ئەگەر پشتی (Who, Which, That) ناڤەک یان جێناڤەک هەبیت، جێناڤ نە یێ گرنگە و چێتبیت بهێتە لادان.

The relative pronoun is (not necessary, not needed, can be deleted) when there is a noun or pronoun after relative pronoun.

Some examples

This is the bike which my dad bought for me.

This is the bike my dad bought for me.

This is the window which Ali broke yesterday.

This is the window Ali broke yesterday.

ئەگەر پشتی (Who, Which, That) کار هەبیت ئەم نەشێن جهێ ناڤی لادەین.

The relative pronoun is ( necessary, needed, and can't be deleted) when there is a verb after relative pronoun.

Some examples

That’s the boss who is very helpful.
This is the teacher who taught me math at high school.

نێمچە رستا کێمکری (The Reduced Relative Clause) ئەو رستەیە کو (relative pronoun= who, which, that) تێدا نەبیت

The Reduced Relative Clause is that sentence which does not have relative pronoun.

I read the book you lent me

هەمی رستێت کێمکری (Reduced دبنە رستێن تەمام (Full) بەلێ هەمی رستێت (Full نابنە (Reduced) . ئەگەر پشتی (That , which, Who) ناڤەک یان جێناڤەک هەبیت دێ بیتە (Reduced) بەلێ ئەگەر کار هەبیت نابیتە (Reduced)

Here is the table which the manager bought last week. (It’s full and it could be reduced)

Here is the table the manager bought last week.

Here is the table which is going to replace the old one. (It’s full but it couldn’t be reduced)

Relative Clauses with Extra Information

نێمچە رستە دگەل پێزانینێن زێدە

تێبینی:

ئەڤ جورێ نێمچە رستا پەیوەندێ پێزانینەکا زێدە دگەل تێت د رستێ دا، پێزانینا زێدە (Who) ل دەستپێکێ تێتە دانان بو مروڤان و (Which) ل دەستپێکێ تێتە دانان بو تشتان ، بەلێ (That) ب هیچ رەنگەکێ ناهێتە بکارئینان دڤی جورێ رستێ دا.
1. ئەگەر پێزانینا زێدە ل سەر بکەری Subject بیت، دێ فاریزە هێتە دانان پشتی بکەری Subject و پاش جێناڤێ پەریوەندیێ و ل دییفدا پێزانینا زێدە دێ هێتە دانان ئانکو دوو فاریزە هێنە دانان .
1. ئەگەر پێزانینا زێدە ل سەر Object بیت دێ فاریزێ ل دوماهیا رستێ ل پشت Object هێتە دانان و پاشی جێناڤ و لیدیڤدا پێزانینا زێدە دێ هێتە دانان و هوسا دێ ئێک فاریزە هەبیت.

The photophone, which Bell invented in 1880, was the first practical use of fibre optics.
The first website was created by Tim Berner-Lee, who gave it free to the world.
Millions of people now join the social sites, which include Facebook and my space.

Clause introduced by (Why, When, Where)

نێمچە رستێن دەستپێدکەن ب (Why, When, Where)